Ekologiczne gminy mogą zrobić bardzo dużo w zakresie ochrony środowiska naturalnego. Zmiany klimatyczne nie są już tylko potencjalnym zagrożeniem, ale stały się faktem. Przy wsparciu ze strony jednostek samorządu terytorialnego społeczeństwo może mieć znaczący wpływ na ochronę zasobów naturalnych czy poprawę jakości powietrza.
Jakie działania może podjąć ekologiczna gmina?
Samorząd terytorialny może kształtować i tworzyć politykę ekologiczną, dzięki uprawnieniom, jakie nadało im Ministerstwo Środowiska. Do najważniejszych aktów prawnych dotyczących stanu środowiska należy ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, a także Prawo Wodne i Prawo Ochrony Środowiska. Na podstawie dokumentów samorządy terytorialne zyskują możliwość wprowadzania różnorodnych działań o tematyce ekologicznej na terenie gminy.
Do obligatoryjnych obowiązków jednostek terytorialnych należy m.in. określenie zasad czystości i porządku w gminie, a także dbałość o ich respektowanie, selektywne zbieranie odpadów komunalnych, przeprowadzanie kontroli przestrzegania oraz stosowania przepisów o ochronie środowiska na terenie gminy, wydawanie decyzji środowiskowych czy utrzymanie w należytym stanie terenów zielonych i zadrzewienia. Bez wątpienia tego typu pozytywnych działań może być dużo więcej, co przedstawiono poniżej.
Ekologia w gminie – przykłady pozytywnych działań
Ochrona środowiska na terenie samorządu jednostki terytorialnej to niezwykle szerokie zagadnienie. Władze gminne mogą działać lokalnie, aby stan środowiska uległ polepszeniu. W tym zakresie warto wdrażać zmiany na wielu płaszczyznach – bez wątpienia gospodarka odpadami, gospodarka wodna i stan powietrza w Polsce wymagają poprawy.
Poprawa jakości powietrza
Pozytywnym przykładem działań jest poprawa jakości powietrza na terenie gminy poprzez realizację Planu Gospodarki Niskoemisyjnej. W programie zostało ujęte wsparcie efektywności energetycznej czy wykorzystanie źródeł odnawialnych celem zmniejszenia emisji szkodliwych substancji do powietrza. Do rządowych programów wprowadzonych na terenie Polski należy również Program “Czyste Powietrze” i STOP SMOG. Jednostki samorządu terytorialnego mogą wychodzić z własnymi inicjatywami, do których należy organizacja dnia bez samochodu czy dofinansowanie zakupu biletów komunikacji miejskiej. Co więcej, wymiana autobusów również ma duże znaczenie. Inwestując w nową flotę, warto wybierać maszyny zasilane alternatywnymi źródłami energii o niskiej emisji zanieczyszczeń.
Gospodarka odpadami
Przykładem pozytywnych działań w zakresie zmniejszenia ilości wyrzucanych rzeczy jest propagowanie ich segregacji oraz edukacja gminna. Ludzie mieszkający na terenie danego samorządu terytorialnego powinni mieć świadomość jak odpowiednio sortować frakcje poprzez szeroką dystrybucję informacji o tematyce ekologicznej. Co więcej, mieszkańcom należy zapewnić swobodny dostęp do pojemników na odpady segregowane i niebezpieczne, tj. zużyty sprzęt elektryczny czy baterie. Wiele gmin wychodzi z inicjatywą i organizuje mobilne punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Coraz więcej samorządowych jednostek terytorialnych wprowadza sortowanie na terenie całego regionu – kosze w kilku kolorach ustawione są na przystankach, w parkach i innych miejscach użytku publicznego.
Gospodarka wodna
W przypadku działań dotyczących gospodarki wodnej świetnym przykładem jest poprawa bilansu wodnego, a także zwiększenie retencji wód podziemnych. Na retencję pozytywnie wpływa nasadzenie dużej liczby drzew i krzewów, a także zbieranie deszczówki na własny użytek w gospodarstwach domowych. Celem poprawy stanu środowiska warto organizować zielone parki miejskie, jednocześnie rezygnując z betonowych placów. Na stan gospodarki wodnej wpływają również łąki kwietne, coraz częściej nasadzane w dużych miastach. Wspomagają one bioretencję i bioróżnorodność oraz pozytywnie wyróżniają się na tle zabudowań. Nowopowstałe osiedla zapewniają mieszkańcom zielone dachy, które posiadają wiele zalet – oczyszczają powietrze, obniżają temperaturę otoczenia, zwiększają różnorodność krajobrazu czy gromadzą wodę deszczową.