Coraz częściej słyszy się lub czyta o działalności zrównoważonej środowiskowo. W jaki sposób sprawdzić czy prowadzona działalność jest właśnie taka?
Pojęcie te zostało wprowadzone na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 tzw. taksonomia. Stanowi ona element zrównoważonych finansów i odnosi się do innych dokumentów dotyczących sprawozdawczości niefinansowej.
Do celów określenia stopnia, w jakim dana inwestycja jest zrównoważona środowiskowo, dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako zrównoważona, jeżeli:
a) wnosi istotny wkład w realizację co najmniej jednego z sześciu celów środowiskowych. Celami zdefiniowanymi w Taksonomii są: łagodzenie zmian klimatu; adaptacja do zmian klimatu; zrównoważone wykorzystanie i ochrona zasobów wodnych i morskich; przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym; zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola; ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów;
b) nie wyrządza poważnych szkód dla żadnego z celów środowiskowych wymienionych wyżej;
c) jest prowadzona z minimalnymi gwarancjami;
d) spełnia techniczne kryteria kwalifikacji, które zostały ustanowione przez Komisję.
Co to właściwie znaczy?
Oznacza to, że muszą zostać spełnione wszystkie wymienione wyżej pozycje, aby dana działalność gospodarcza mogła zostać zakwalifikowana jako zrównoważona środowiskowo. Pomocne przy kwalifikacji takiej działalności będą akty delegowane ustanawiające techniczne kryteria kwalifikacji.
Z czego wynika potrzeba wprowadzenia nowych pojęć?
Taksonomia spójna jest z wcześniej podjętymi krokami umożliwiającymi Unii ustanowienie bardziej zdecydowanych działań w związku ze zmianą klimatu. Widoczna jest ona na poziomie zapewnienia zgodności przepływów finansowych z dążeniem Wspólnoty do niskiego poziomu emisji gazów cieplarnianych i rozwoju gospodarczego odpornego na zmiany klimatu. Taksonomia stanowi ważny krok na drodze do osiągnięcia przez Państwa Członkowskie neutralności klimatycznej do 2050 r.
Aby realizacja wszystkich bardzo ambitnych celów środowiskowych, przewidzianych np. w „Europejskim Zielonym Ładzie” czy też „Agendzie na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju” była możliwa, należy utworzyć kompleksową strategię w zakresie zrównoważonego finansowania. Po to, aby umożliwić przepływ kapitału w stronę zrównoważonych inwestycji.
Aby powyższe było możliwe musi zostać utworzony system klasyfikacji zapewniający jasność i przejrzystość w definiowaniu „ekologicznej” lub „zrównoważonej” działalności gospodarczej. W tym celu powstało pojęcie działalności zrównoważonej środowiskowo.
Na co wpływa powyższa klasyfikacja zrównoważonej działalności gospodarczej?
Wprowadzenie twardego sposobu klasyfikacji spowoduje, że uczestnicy rynku finansowego wejdą w posiadanie narzędzi umożliwiających selekcjonowanie produktów finansowych wyłapując te „pseudoekologiczne”, czyli takie które w rzeczywistości nie spełniają podstawowych norm środowiskowych. Komisja Europejska zwraca uwagę na funkcjonowanie w krajach wspólnoty wielu systemów ekologicznego oznakowania produktów finansowych lub obligacji korporacyjnych promowanych jako zrównoważone środowiskowo, nierzadko wykorzystując nieporównywalne kryteria. To widoczny brak standaryzacji i jednolitości stanowi czynnik zniechęcający inwestorów do lokowania środków na globalnych rynkach kapitałowych.
W celu pozyskania środków finansowych z sektora prywatnego, minimalizacji ryzyk finansowych, ochrony prywatnych inwestorów, a także większej przejrzystości ujawniania informacji niefinansowych jesteśmy świadkami wdrażania przepisów mających na celu likwidację barier w funkcjonowaniu rynku wewnętrznego.
Co więcej, ustanowienie kryteriów dotyczących zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej stanowi również zachętę dla podmiotów nieobjętych Taksonomią do dobrowolnego publikowania informacji nt. dotychczasowych działań zmierzających do łagodzenia zmian klimatu lub realizacji innych z sześciu celów środowiskowych.
Kryteria uznania działalności gospodarczej za zrównoważoną środowiskowo mogą również stanowić podstawę innych inicjatyw Unii definiujących nowe cele środowiskowe wpływające na łagodzenie zmian klimatu.